КАЛА-КОРЕЙШ МЕДИА
Меню
12+

«КАЛА-КОРЕЙШ МЕДИА"

04.06.2021 09:18 Пятница
Если Вы заметили ошибку в тексте, выделите необходимый фрагмент и нажмите Ctrl Enter. Заранее благодарны!

Бугаси девла уста

Автор: ПатIимат Кьурбанова

Дарган мезличил ва литератураличил бархбасунси балбуц мурт ва чинаб бетурхалра, бегI гьалабси яргализир ДР-ла халкьла поэт Аминат ГIябдулманапова жирирули рирар. Ил рякьунхIели гьарил балбуц ахъси даражаличиб бетерхниличи умутра бирхьули бирар ил жирирути школабала педколлективтани, библиотекабала, культурала хIянчизартани ва цархIилти даргантани. Даргала поэтуни-писательтала къяяни дахъ мискинкадиубхIели ва жагьил лукIанти дебали камлихIели, ца Аминатличи саби поэзияличила ва литератураличила къугъаси дев бурахъес хIерти гьар мерличиб. Илини ункъли далути сари назмурти лукIнила тяхIяр-кьяйда, гIяхIил балутири илини машгьурти даргала поэтуни Амир Гъази, Газим-Бег БяхIяндов, Рашид Рашидов, МяхIяммад ХIямидов, писательти ГIяхIмадхан Абу-Бакар, Ильяс ХIясанов, ХIябиб ГIялиев ва цархIилти. Гьанна илдалара гIямрула ва творчествола бурхIни гьандиркахъес Аминатличив ункъли чилилра хIейрар викIалра хатIа бетхIерар. СенахIенну ил мурталра илдачил рарх рузусири ва творчествола архIябачи рашусири.

А. ГIябдулманаповани илдачила мурталра гьанбиркахъули рирар ва дебали тамашала хабурти дуру. Дигахъу илис урга-ургади бугаси масхара писбалтесра. ГIяхIил бажардириркур А. ГIябдулманапова жагьил лукIанти гIеббурцесра. Иличи дугьабилзули бирар илди бегI гьалаб назму белкIунхIели, чула белкIанала жуз дурабухъахъес хIядурбирухIели. Илкьяйдали, камли ахIи, баянти дала илини жагьил лукIантала творчестволичилара. ХIебиалли нушачибад даимлис арбякьунти шягIиртала ва жагьил лукIантала творчестволис хасдарибти далдуцуначирра Аминат бегIлара хIурматла гIяхIяллизи халрируси сари.

Сегъуна-биалра балбуцличи рукьялли илала бируси халаси хIурмат чебиис нуни. Илала творчестволичила ва гIямрулизир кадикибти анцIбукьуначила бурахъес тиладибирули бирар цалабикибтани. ИхтилатрикIес устадеш лерси, уркIи гьаргси, адамтачи дигили рицIибси, хамдеш-халадеш агарси, биштIа-халатачил ралкарикибси иличи иштяхIличил лехIирхъули бирар гьарил балбуцличиб.

Наб дебали гIяхIбилзан илала дурхIначилси бархбас. Дарган мезли дурабулхъуси «Лачин» журналла редактор сарлин, ил мурталра школабази рашули, дурхIначил гьунибаъниби дурадуркIули рирар. ЦацахIели ца бархIила рухIнар ил хIябал яра авал школализи жирирути замунтира дирар. Амма ил гIела ритIхIейкIур ва иштяхIличил биштIатачил ихтилатрикIар, илдас назмурти дучIа, гIякьлуми гIердуру…

Аминатлис масхаралисван, дусми ардашули хьалли, рухънахIериуси сари или ирули бирар. СенахIенну ил сарерхурси, жагати дяхI-някъла регI, разити хIял-тIабигIятла адам сари. ЧевяхIсинира илала ил багьандан бургар бархIиличи-бархIи пагьму бугабикIахъули, жагадеш гьарзадирули, арадеш къулайбикIахъули, къугъали гIеррурцусира.

Дагъистанна ва хаслира даргала далайчибачилра Аминатла чIумаси бархбас леб. Илини делкIунти 450 далай дучIули сари илдани мурталра. Илдани ил чула концертуначи жирирули рирар ва бегIлара хIурматла гIяхIял сарливан, гъайру-хъахъес тиладибирули бирар.

Аминатла назмурти урус мезличи, гьалабла СССР-ла халкьанала ва дурала улкнала мезаначи шурдатурли сари. Илкьяйдали дарган чехьери сунела мухIлила муриси девличил, уркIила ванаси гьигьличил, дяхIличиб алкунси разидешла зурхIябличил гIяхIладли рашули сари. Ил дигиличил кьабулра рирули сари. Иличиб халаси игъбар биэс бирару адамла? Ил бугаси пагьмули, бамсриагарси бузерили, кахIедурхути къайгънани сархибси зурбаси хIурмат саби.

Аминат ГIябдулманаповала сари-регIти 56 жуз дуракаили сари, илдазирадли 25 жуз дурхIнас хасдарибти сари.

Аминат ГIябдулманаповала чидил жуз някълизи касаллира, илизи шарабла урунжлизи милигбиубси гегугван адам ухIнакеркур, ва буцIар бархIи дубурла дяргIибти шинниван милиги ахъес хIейрули, гIурра назмуртази «хупIикIар», гIуррара…

ХIера, се рикIулил даргала пагьмучерси шягIир сунела «Нешлис» бикIуси назмулизир Аминатли секьяйда жагали сипатрирулил сунела ахIерси неш:

… УрхIла дурхIнала биса

Аргъадлири дурарад,

ДуцIрулхъади хIу дура

Неш, баршахъес ургала.

ЦIуръаби хIяршбирули

Хъутри лугIяндиубил,

ДурхIни дуклабурцули

ХIевала хъар бурдибил.

Шанти даршубирули

Лебдеш харжкабарибил,

УрхIла талихI калахъес

Дугурбазир рулгуси.

ГIядатла дугьбачил секьяйда жагали сипатрарилил дубурлан хьунул адам. Илдигъунтиригу лебталалра нешани: хIялалти, малхIямти, гIяхIдеш барес гьалакти, биштIати абикьес дуги-хIери хIеили, бузути…

«БукIунас» бикIуси назмулизир А. ГIябдулманаповани дубурлантала гIямру поэзияла дягIути имканти пайдаладарили, чедиахъули сари:

Кадикайчи дуцили

Шарабван шин дужанти,

Къукъу-лямцIла цIализир

Къазанти рурхъяхъянти.

Гъагултала чедирра

ГIяйкадиэс диранти,

Зевсла дурхъаси цIала

Кьялта ахъли бихIянти.

БукIуни, хIуша сарра

Кавказра хIербиранти,

Аллагьунигъунтира

Дунъяличир акIубти.

Аминатла поэзиялизиб дигайла темалира белгиси мер бурцули саби.

… МукIурлира хIушази

ТалихIли кепрарилра,

Дила гIядатла гIямру

Кеп кайсули дуркIулра.

Булбулти сар рухIлизир

КарцIай сар хIяланазир,

Агь, баркабан, гIямру сар

Дигайла алжунтазир.

ХIебла чатIниван нура

Далуйтани ручIулра,

ДакIудухъун дигайлис

Аллагьлизи рулгулра.

Илкьяйда сунес дигайли хибси талихIличи хIулкIули хIеркарирули сари Аминатла белкIанала игит. ГIе, бархьси саби, дунъяличив хIерирули левай адам талихIчевли ва шишимтира анцIкьира ца шайчи лайдакIили, гьалавяхI вашес хIяжатси сай. Аминатлисра илкьяйдали, изу-зугIяла агарли, къугъали гIямру деркIахъес кьадарбиаб дикIулра.

Добавить комментарий

Добавлять комментарии могут только зарегистрированные и авторизованные пользователи.

7